Kompania Powidzka 1918 roku

Kompania Powidzka to oddział samorzutnie stworzony przez mieszkańców Powidza i okolic na wieść o wybuchu powstania w Poznaniu w grudniu 1918 r. 

On to, zainicjował w dniu 28 grudnia 1918 roku zebranie mieszkańców miasta,  na którym zapadła decyzja o konieczności zlikwidowania oddziałów niemieckiej straży granicznej rozlokowanych w okolicy Powidza na dawnej granicy zaborczej. Przeszło 100- osobowy oddział pod dowództwem Bilskiego, brawurowym szturmem, męstwem i odwagą, pokonując  o wiele liczniejsze i lepiej uzbrojone siły niemieckie w nocy z 28 na 29 grudnia zdobył posterunki graniczne w Anastazewie i Szydłówcu, czym przyczynił się do wyzwolenia kolejnych miejscowości spod okupacji niemieckiej.

         30 grudnia 1918 powstańcy z Powidza wyruszyli na pomoc do Gniezna, które zostało zagrożone ofensywą niemiecką. W wielkim starciu pod Zdziechową koło Gniezna, powidzanie nie wzięli udziału, otrzymali zadanie zabezpieczanie miasta. 

Kompania Powidzka oficjalnie powołana została na początku stycznia 1919 roku podczas pobytu w Powidzu podpułkownika Kazimierza Grudzielskiego, dowódcy II Okręgu Wojskowego. Grudzielski 4 stycznia w towarzystwie adiutanta Tadeusza Fenrycha dokonał  przeglądu wojska , mianował Józefa Bilskiego dowódcą Kompanii  i awansował go do stopnia porucznika. Kompania licząca  około 120 osób została podzielona na trzy plutony.

Po wyzwoleniu Powiatu Gnieźnieńskiego, Kompania Powidzka wraz z innymi oddziałami została skierowana na wyprawę szubińską na front północny. Powstańcy z Powidza bronili wówczas odcinka od Dębowej Góry przez Paterek aż do Rynarzewa. Po podpisaniu rozejmu z Niemcami w dniu 16 lutego 1919 roku w Trewirze i ustaleniu linii demarkacyjnej, Kompania Powidzka pozostała dla zabezpieczenia na froncie północnym. W kwietniu 1919r. w ramach reorganizacji Kompania weszła w skład I Batalionu 4 Pułku Strzelców Wielkopolskich, wtedy też został zmieniony dowódca Kompanii, na miejsce Józefa Bilskiego odkomenderowanego do Poznania przyszedł Stefan Tomaszewski z Wągrowca.

Po podpisaniu traktatu wersalskiego i ustaleniu się granicy w Wielkopolsce, powidzanie w większości powrócili do rodzinnej miejscowości, część  natomiast powstańców pozostała  w wojsku.

Kalendarium szkoły

1441 - Pierwszy ślad o szkole w Powidzu. Istnienie szkoły podległej Akademii Krakowskiej. Z kolejnych lat brak danych – istniała prawdopodobnie szkoła parafialna, która potem stała się szkołą publiczną(?).
1885 – 1887 - Budowa nowych budynków szkolnych ( szkoła, dom mieszkalny dla nauczycieli i budynki gospodarcze).
1907 - Strajk dzieci szkolnych w Powidzu (przeciw nauce religii w j. niemieckim i zakazowi używania j. polskiego).
16 XII 1918 - Objęcie szkoły przez władze polskie ( na rozkaz J.Bilskiego zwołana Miejska Rada Szkolna podejmuje m.in. uchwały: j. polski językiem wykładowym, nauczyciele poddani egzaminowi ze znajomości j. polskiego, natychmiastowe zwolnienie niemieckiego kierownika szkoły Leo Mohaupta za bezwzględną germanizację).
1 VIII 1935 - Objęcie kierownictwa szkoły przez Michała Szafirskiego, który pełnił tę funkcję do 31 VIII 1968r.
1 III 1940 - Zamknięcie szkoły przez okupanta niemieckiego.
3 II 1945 - Otwarcie szkoły po okupacji niemieckiej przez nauczycielkę Franciszkę Tomaszewską
12 IV 1945 -Powrót kierownika szkoły Michała Szafirskiego
1 IX 1968 - Objęcie kierownictwa szkoły przez Stanisława Walczaka.
1 IX 1971 - Objęcie kierownictwa szkoły przez Kazimierza Kluczkę.
1973 - Utworzenie Zbiorczej Szkoły Gminnej – gminny dyrektor Stanisław Walczak
1983 - Powołanie Społecznego Komitetu Rozbudowy Szkoły: przewodniczący ppłk inż. Czesław Dykszak, z-ca Marian Nawrocki, dyrektor szkoły Stanisław Walczak.
1984 - Rozpoczęcie rozbudowy szkoły dzięki wsparciu technicznym i materiałowym Przedsiębiorstwa Budownictwa Węglowego „ FABUD” Siemianowice Śl., a szczególnie dyrektora naczelnego mgr inż. Waleriana Witasa.
28 VI 1986 - Przyjęcie pierwszej grupy dzieci z Siemianowic Śl. na kolonie letnie.
1 IX 1986 - Gminna inauguracja roku szkolnego 1986/1987 w nowej szkole.
1 VII 1989 - Oddanie do użytku bloku socjalno- sportowego.
8 VI 1996 - Uroczystość nadania Szkole Podstawowej imienia Kompanii Powidzkiej 1918 r.
1 IX 1996 - Utworzenie Zespołu Szkolno – Przedszkolnego.
1 IX 1999 - Włączenie do ZSP Gimnazjum.
1 IX 2001- Objęcie stanowiska dyrektora ZSP przez mgr Grażynę Niedzielską.
28 XII 2001 - Nadanie Gimnazjum imienia Kompanii Powidzkiej 1918 r.
18 XII 2004 - Uroczystość wręczenia sztandaru Szkole Podstawowej i Gimnazjum imienia Kompanii Powidzkiej 1918 r.
12 X 2007 - Odsłonięcie tablicy pamiątkowej z okazji 100. rocznicy strajku dzieci szkolnych w Powidzu.

31 VIII 2017 - Reforma oświaty, likwidacja Gimnazjum w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Powidzu.

15 XII 2017 - obchody 30-lecia rozbudowy szkoły, wręczenie nowego Sztandaru Szkole Podstawowej